Internet law ထက် cyber law လို့ခေါ်ပါတယ်။
အခြေခံအားဖြင့်တော့ Civil Law, Criminal Law တွေပေါ်မှာ အခြေခံပြီး
လိုအပ်တာတွေကို ဖြည့်စွက်ထားတာပါ။
အသေးစိတ်ဘာတွေပါတယ်ဆိုတာကတော့ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ ကွာခြားလို့ပြောရခက်ပါတယ်။
American, Singapore, UK, Australia နဲ့ Phillipine တို့ကတော့ သူတို့ law တွေကို ညီအောင် ညှိထားပါတယ်။
သဘောတူညီမှုအချို့ယူထားပါတယ်။
ဒါ့ကြောင့် Phillipine က hacker က UK server ကို hack ရင် Phillipine အစိုးရက hacker ကိုဖမ်းပြီး UK နဲ့ညီမျှတဲ့
ပြစ်ဒါဏ်ပေးနိုင်ပါတယ်။
Domain name dispute, ဥပမာ mcdonald.com ကို ကျွန်တော်ကအရင်ဝယ်ပြီး Mcdonald ကိုဒေါ်လာအများကြီးနဲ့
ပြန်ရောင်းစားရင် Mcdonal က တရားရုံးမှာတိုင်ပြီး သူတို့ရဲ့ history, goodwill စတာတွေကို ဖော်ပြသက်သေထူပြီး
ဒီ domain ကိုသူတို့ပိုင်သင့်ကြောင်း လျှောက်လဲလို့ရပါတယ်။ အဲဒီအခါမျိုးမှာ တရားမျှတအောင် ဆောင်ရွက်ပေးပါတယ်။
Hacker တစ်ယောက်က intrusion လုပ်တဲ့ အခါ၊ Authorization မရှိဘဲနဲ့ ဝင်ရောက်တဲ့အမှု၊ Authenication system ကို
exploit လုပ်ခဲ့ရင် လုပ်ခဲ့တဲ့အမှု၊ အဲသလိုမဟုတ်ဘဲ သူများ authentication ကိုခိုးယူပြီး ဝင်ရောက်ရင်၊ ခိုးယူမှု။
Computer ထဲဝင်ပြီး ဖျက်လိုဖျက်ဆီးလုပ်ရင်၊ website ကို deface လုပ်ရင် vandalism။ အဲသလိုမဟုတ်ဘဲ၊ အခွင့်မရှိတဲ့
ဖိုင်တွေကို ဝင်ခိုးရင်၊ ခိုးမှု။ စတာတွေအတွက် လိုအပ်တဲ့။ လုံလောက်တဲ့ log တွေ၊ သက်သေတွေနဲ့ တရားရုံးမှာ ဒီ hacker ဟာ
ဘယ်လို motive (ရည်ရွယ်ချက်၊ တွန်းအားနဲ့) ကြောင့် ဒီအမှုကို ကျူးလွန်ကြောင်း သက်သေပြ တရားဆွဲရပါတယ်။
ဒီနေရာမှာ motive က အလွန်အရေးကြီးပါတယ်။
motive မရှိရင်၊ မသိရင်၊ သက်သေမလုံလောက်ရင်၊ တရားရုံးက ဘယ်လိုမှလုပ်ပေးလို့မရပါဘူး။
ကျွမ်းကျင်တဲ့ hacker တွေကတော့ vandalism မလုပ်တာ၊ log တွေကိုဖျက်တတ်တာကြောင့် အဖမ်းမခံရပါဘူး။
သူတို့ကကျတော့ computer system, network ထဲဝင်ပြီးကိုယ်လိုချင်တာကိုယူတာမျိုး။
အကယ်၍ဖျက်လိုဖျက်ဆီးလုပ်မယ်ဆိုလဲ၊ ကိုယ့် trace မကျန်အောင် အမြဲဂရုပြုကြပါတယ်။
europe က computer law က american တို့၊ UK တို့က law ထက် နည်းနည်း light ဖြစ်ပါတယ်။
hacker, cracker လုပ်မယ်ဆိုရင် Law ကို နားလည်တာဟာ အနည်းနဲ့အများနားအကျိုးရှိပါတယ်။
ဒါမှ ကိုယ်လုပ်နေတာ ဘယ်အဆင့်ရောက်နေပြီ၊ ဘယ် log တွေဟာငါ့ကို သက်သေ လုပ်ကြမယ်ဆိုတာမျိုးသိဖို့
လိုပါတယ်။
Authorization မှလည်း အချိန်ဟာ အရေးကြီးပါတယ်။
Case တစ်ခုမှာ Girlfriend က သူ့ Boyfriend ကို သူ့ရဲ့ email password ကိုပေးပြီး email စစ်ခိုင်းပါတယ်။
ဒါနဲ့ သူတို့နှစ်ယောက် ကွဲသွားတဲ့အခါ Boyfriend က ကောင်မလေး email နဲ့ မဟုတ်ကဟုတ်ကတွေလျှောက်လုပ်ပါတယ်။
ကောင်မလေးက တရားစွဲတော့ ကောင်လေးက သူ့ကို authorize လုပ်ထားလို့ သူသုံးတာလို့ လျှောက်လဲပါတယ်။
ဒါပေမယ့် တရားရုံးက trust လုပ်တဲ့ period ကို သူတို့မကွဲခင် အချိန်အထိပဲ သတ်မှတ်တာမို့၊ အဲဒီကောင် ထောင်ကျပါလေရော။
ဆိုလိုချင်တာက company တစ်ခုမှာ အလုပ်လုပ်ရင်၊ အလုပ်ထွက်ပြီးနောက် ကိုယ့်မှာ ရှိတဲ့ password နဲ့ဝင်လို့ရသေးတောင်
ဝင်မိရင် တရားစွဲခံရနိုင်ပါတယ်။ trust period ကကျော်သွားပြီကိုး။
Law ကစိတ်ဝင်စားစရာကောင်းပါတယ်။ ကျွန်တော် တို့သင်ရတုန်းကတော့ case တွေကို ရှင်းရတဲ့ tutorial တွေ၊
Case ကိုဖတ်ပြီး၊ ဘာသက်သေတွေရှိတယ်၊ ဘာမှုတွေနဲ့ငြိတယ် ဆိုတာ စဉ်းစား၊ငြင်းခုန်ရတာတွေဟာ
ပျော်စရာအကောင်းဆုံးပါ။
** Htar Waie Thar
# MYSTERY ZILLION Forum က ကိုသားသားလေး ဖော်ပြချက်ကို ပြန်လည်ဖော်ပြခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။
0 comments:
Post a Comment